<\/a>1 maja, Mi\u0119dzynarodowy Dzie\u0144 Solidarno\u015bci Ludzi Pracy, \u015bwi\u0119to ustanowione w celu upami\u0119tnienia tych, kt\u00f3rzy 131 lat temu, w Chicago po\u015bwi\u0119cili swoje \u017cycie w obronie praw robotniczych. W Toruniu od 80 lat dzie\u0144 ten nabiera szczeg\u00f3lnego charakteru zw\u0142aszcza gdy obchodzony jest w tym miejscu co dzi\u015b. 8 czerwca 1936 roku za spraw\u0119, b\u0119d\u0105c\u0105 meritum pierwszomajowych obchod\u00f3w, \u017cycie po\u015bwi\u0119ci\u0142 Julian Nowicki. Aktywny spo\u0142ecznie dwudziestoczterolatek, spo\u0142ecznik a przede wszystkim idealista. Zastrzelony podst\u0119pnie przez policyjnego prowokatora tylko za to, \u017ce nie ul\u0105k\u0142 si\u0119 opresyjnej, prawicowej w\u0142adzy i walczy\u0142 o spo\u0142eczn\u0105 sprawiedliwo\u015b\u0107 i godno\u015b\u0107 os\u00f3b ubogich i bezrobotnych. Dzi\u015b przez polityczne si\u0142y o tym samym co w 1936 roku rodowodzie spychany jest na margines historii tylko dlatego, \u017ce jego posta\u0107 nie pasuje tworzonej narracji historycznej przedstawiaj\u0105cej jako z\u0142o wszystko co lewicowe.<\/p>\n

Urodzony w Barcinie jako najstarszy z pi\u0119ciorga rodze\u0144stwa od najm\u0142odszych lat, \u017cy\u0142 z poczuciem obowi\u0105zku pomocy w\u0142asnej rodzinie. Gdy po znakomicie zdanej w Inowroc\u0142awskim Liceum maturze wyje\u017cd\u017ca\u0142 do Gda\u0144ska zdawa\u0142 sobie spraw\u0119, \u017ce studia na Politechnice mog\u0105 znacznie dopom\u00f3c w spe\u0142nieniu tej powinno\u015bci. Niestety to w\u0142a\u015bnie ze wzgl\u0119d\u00f3w ekonomicznych plan ten nie zosta\u0142 zrealizowany.<\/p>\n

Warunki w jakich funkcjonowa\u0107 przysz\u0142o m\u0142odemu Nowickiemu ukszta\u0142towa\u0142y w nim wiar\u0119 w idea\u0142y wolno\u015bci, r\u00f3wno\u015bci i sprawiedliwo\u015bci. Wyniesiona z domu lewicowa wra\u017cliwo\u015b\u0107 uczyni\u0142a ze\u0144 spo\u0142ecznika, wra\u017cliwego na krzywd\u0119 s\u0142abszych. Gdy w\u0142\u0105czy\u0142 si\u0119 w prac\u0119 Towarzystwa Uniwersytet\u00f3w Robotniczych dzia\u0142alno\u015bci\u0105 kulturalno-o\u015bwiatow\u0105 organizacji dociera\u0142 do \u015brodowisk robotniczych a tak\u017ce licznych ubogich i bezrobotnych, szczeg\u00f3lnie zagro\u017conych w owych czasach wykluczeniem spo\u0142ecznym. To w\u0142a\u015bnie na ten ostatni problem, jak si\u0119 wydawa\u0142o m\u0142odemu Nowickiemu, znalaz\u0142 rozwi\u0105zanie.<\/p>\n

<\/a>Dzi\u015b, dla wielu z nas, oczywiste i powszechnie stosowane w kraju i na \u015bwiecie zatrudnianie bezrobotnych do prac interwencyjnych, w mi\u0119dzywojennej Polsce by\u0142o rozwi\u0105zaniem rewolucyjnym. Pisz\u0105c petycj\u0119 do w\u0142adz Torunia, Nowicki ma na uwadze szczeg\u00f3lnie mieszka\u0144c\u00f3w Kozackich G\u00f3r i D\u0119bowej G\u00f3ry (dzielnicy jeszcze w po\u0142owie lat 90tych uwa\u017canej przez wielu za toru\u0144skie slumsy), gdzie rozlokowano nisko op\u0142acanych robotnik\u00f3w i bezrobotnych, kt\u00f3rych rodziny cz\u0119sto przymiera\u0142y g\u0142odem. \u017b\u0105da w niej by Magistrat zatrudni\u0142 wszystkich bezrobotnych Torunia, kt\u00f3rych 1936 roku by\u0142o kilkuset. Reakcji jednak brak. Nowicki jednak si\u0119 nie poddaje, organizuje wpierw pierwszomajowy poch\u00f3d, a wobec dalszej reakcji manifestacj\u0119 bezrobotnych i \u015brodowisk robotniczych, z kt\u00f3r\u0105 8 czerwca, wobec nieudanych negocjacji z delegacji z Wojewod\u0105, udaje si\u0119 pod toru\u0144ski Urz\u0105d Wojew\u00f3dzki.<\/p>\n

Tu ko\u0144czy si\u0119 \u017cyciorys Juliana Nowickiego. M\u0142ody idealista ginie ugodzony w plecy kul\u0105 wystrzelon\u0105 przez przebranego w kombinezon robotniczy policjanta. Ginie za odwag\u0119 wymagania od w\u0142adz 6 godzinnego dnia pracy i zatrudnienia wszystkich toru\u0144skich bezrobotnych. Ginie za postulaty, kt\u00f3re do dzi\u015b g\u0142osi, nie tylko polska, lecz i europejska lewica.<\/p>\n

Niespe\u0142na 81 lat od tamtych wydarze\u0144, stoimy tu, w miejscu jego \u015bmierci, alei nazwanej na cze\u015b\u0107 organizacji, kt\u00f3ra mi\u0119dzy innymi walczy\u0142a o prawo do strajku i przywracamy, cho\u0107by na ten jeden dzie\u0144, t\u0119 kr\u00f3tk\u0105 chwil\u0119 nale\u017cne Julianowi Nowickiemu miejsce w pami\u0119ci i polskiej historii.<\/p>\n

<\/a><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Nowicki, m\u0142ody idealista ginie ugodzony w plecy kul\u0105 wystrzelon\u0105 przez przebranego w kombinezon robotniczy policjanta. Ginie za odwag\u0119 wymagania od w\u0142adz 6 godzinnego dnia pracy i zatrudnienia wszystkich toru\u0144skich bezrobotnych. Ginie za postulaty, kt\u00f3re do dzi\u015b g\u0142osi, nie tylko polska, lecz i europejska lewica.<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":554,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"jetpack_post_was_ever_published":false,"jetpack_publicize_message":"","jetpack_is_tweetstorm":false,"jetpack_publicize_feature_enabled":true,"jetpack_social_post_already_shared":true,"jetpack_social_options":[]},"categories":[2,4],"tags":[50,90],"jetpack_publicize_connections":[],"jetpack_featured_media_url":"https:\/\/i0.wp.com\/www.stajnbart.pl\/wp-content\/uploads\/2017\/05\/IMG_2107.jpg?fit=2048%2C1536","jetpack_sharing_enabled":true,"jetpack-related-posts":[],"jetpack_likes_enabled":true,"_links":{"self":[{"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/553"}],"collection":[{"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=553"}],"version-history":[{"count":2,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/553\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":559,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/553\/revisions\/559"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/554"}],"wp:attachment":[{"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=553"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=553"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"http:\/\/www.stajnbart.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=553"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}